Wypalenie zawodowe objawia się zauważalną zmianą w podejściu do wykonywanej pracy. Zamiast zadowolenia i przyjemności, które dotąd towarzyszyły pracy, pojawia się zmęczenie, wyczerpanie psychiczne i fizyczne, niechęć wychodzenia do pracy. Są to pierwsze sygnały, którym warto się przyjrzeć, by w porę zatrzymać pogłębianie się problemu.
U każdego symptomy wypalenia zawodowego mogą przejawiać w różny sposób. Najczęściej występują takie uczucia, jak: irytacja i zniecierpliwienie, trudności z koncentracją, przygnębienie, obojętność dla wykonywanej pracy, rozdrażnienie, poczucie bezsilności. Bardzo częste jest uczucie bardzo dużego zmęczenia po wyjściu z pracy, niewspółmierne do wykonanej pracy.
Osoby dotknięte wypaleniem zawodowym często odczuwają chroniczne zmęczenie, które nie znika po odpoczynku, a nawet po dłuższym urlopie. Zmniejsza się dotychczasowa efektywność wykonywanej pracy, pojawia się brak zaangażowania, pogarszają się relacje ze współpracownikami.
Wypaleniu zawodowemu często towarzyszą również objawy somatyczne. Najczęściej występują problemy ze snem, spadek odporności organizmu, problemy układu pokarmowego, nadciśnienie, bóle głowy, bóle mięśniowe.
Przyczyn wypalenia zawodowego może być wiele. Często jest to nieumiejętność oddzielenia życia zawodowego od prywatnego, branie na swoje barki zbyt wiele obowiązków, nadmierna perfekcyjność, rozbieżność pomiędzy oczekiwaniami zawodowymi, a rzeczywistością, niemożność realizacji własnych ambicji, poczucie „stania w miejscu”, co może skutkować wystąpieniem negatywnego myślenia o własnych kompetencjach i dalszej przyszłości. Do przyczyn można zaliczyć również nieumiejętność odpoczywania, regenerowania sił.
Przyczyny mogą być także zewnętrzne: nakładanie przez pracodawcę zbyt wielu obowiązków na pracownika, niedocenianie jego osiągnięć, nieukładające się relacje między współpracownikami lub między pracownikami a pracodawcą.
W zapobieganiu wypaleniu zawodowemu istotna jest świadomość istnienia tego zjawiska i zauważanie pierwszych objawów. Można wówczas rozpocząć pracę nad zmniejszeniem obciążenia pracą (jeśli zależy to tylko od nas), znalezieniem sposobu na rozładowanie stresu, zadbanie o regenerację i solidny odpoczynek, oddzielenie pracy od życia prywatnego. Pomocne może być znalezienie sobie niezwiązanego z pracą hobby, zajęcia dającego radość i możliwość zapomnienia o codziennych problemach. Skuteczna może być nauka technik relaksacyjnych i medytacja. Pomoc można również uzyskać u psychoterapeuty, który może zaproponować odpowiednią psychoterapię.
Bibliografia:
Helena Sęk „Wypalenie zawodowe: przyczyny i zapobieganie”